Nadanie tytułu doktora honoris causa Politechniki Świętokrzyskiej prof. dr inż. Wiesławowi Olszakowi
Prof. Wiesław Olszak, uznany w świecie pracownik nauki i nauczyciel akademicki, urodził się 21 lipca 1925 r. w Kielcach. W 1943 r., na tajnych kompletach, ukończył liceum ogólnokształcące o profilu matematyczno- fizycznym. Egzamin maturalny, rozpoczęty w październiku 1943 r., ukończył w styczniu 1945 r. jako absolwent Liceum im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Od połowy 1944 r. do stycznia 1945 r. jako żołnierz oddziałów AK „Wilka” i „Barabasza” walczył na Kielecczyźnie. Od stycznia do czerwca 1945 r. (pracując na zmilitaryzowanej kolei) był słuchaczem Kieleckich Kursów Akademickich zorganizowanych przez rektora Politechniki Warszawskiej prof. Edwarda Warchałowskiego i nauczycieli akademickich PW, którzy po Powstaniu Warszawskim przebywali w Kielcach. Jako pracownik PKP podjął studia na AGH.
Karierę nauczyciela akademickiego Profesor rozpoczął podczas studiów w 1950 r. podejmując pracę na stanowisku młodszego asystenta w Katedrze Mechanicznej Obróbki Materiałów na Wydziale Elektromechanicznym Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Studia wyższe ukończył w 1951 r. Na podstawie „nakazu pracy” został skierowany do Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego w Ostrowie Wlkp. Tam, pełniąc obowiązki kierownika działu przygotowania produkcji, uczestniczył w uruchamianiu produkcji wagonów osobowych. W 1952 r., na podstawie „nakazu pracy”, podjął pracę na stanowisku starszego asystenta w Katedrze Obróbki Skrawaniem w Szkole Inżynierskiej w Szczecinie; od 1953 r. pracował na stanowisku adiunkta. W 1962 r. uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych na Wydziale Mechanicznym Technologicznym Politechniki Warszawskiej na podstawie rozprawy pt. „Analiza procesu frezowania obwodowego z punktu widzenia dokładności i sztywności układu OPN ze szczególnym uwzględnieniem stanu geometrycznego powierzchni obrabianej”. Pracował kolejno na stanowiskach: wykładowcy (od 1964 r.), docenta (od 1966). W roku 1975 uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego. Od 1975 r. pracował na stanowisku profesora; od 1990 r. do chwili obecnej na stanowisku profesora zwyczajnego Politechniki Szczecińskiej. W 1996 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa Politechniki Szczecińskiej .
Profesor Wiesław Olszak pełnił wiele funkcji w Politechnice Szczecińskiej m.in. kierownika: Zakładu Obróbki Skrawaniem (1964-70), Katedry Obróbki Skrawaniem (1967-70), Zakładu Obrabiarek, Obróbki Skrawaniem i Technologii Budowy Maszyn (1970 – 1981); dyrektora Instytutu Technologii Mechanicznej i równocześnie kierownika Zakładu Obróbki Skrawaniem (1981- 95); dziekana Wydziału Budowy Maszyn i Okrętów (1969-72); prorektora ds. Nauki i Współpracy z Gospodarką Narodową (1972-75).
Działalność naukowa prof. Wiesława Olszaka, ściśle powiązana z praktyką inżynierską, koncentruje się na zagadnieniach technologii maszyn. W szczególności dotyczy procesu frezowania, plastycznej obróbki gwintów na obrabiarkach skrawających, a w ostatnich latach również nagniatania powierzchni.
W zakresie frezowania obwodowego, badania w latach 60 wykazały istotny wpływ geometrycznych i kinematycznych błędów układu technologicznego na warunki pracy freza oraz na kształtowanie mikro- i makrogeometrii powierzchni. Analityczne i doświadczalne badania sił frezowania oraz sztywności układu OUPN umożliwiły sformułowanie zaleceń dotyczących racjonalizacji konstrukcji narzędzi, oprzyrządowania, a także niektórych elementów i zespołów obrabiarki. Duże znaczenie miały prace naukowo-badawcze dotyczące dynamiki procesu frezowania z zastosowaniem metod cybernetyki technicznej. W układzie OUPN, traktowanym jako układ automatycznej regulacji, uwzględniono sprzężenia między procesem skrawania a obrabiarką modelowaną jako układ masowo-sprężysto-tłumiący. Podjęto prace dotyczące drgań samowzbudnych przy frezowaniu. Badania analityczne wykazały istotny wpływ regeneracji śladu na utratę stabilności układu; wykazały pozytywną rolę nierównomiernej podziałki ostrzy i celowość stosowania bezstopniowych napędów głównych frezarek. Badania te przyczyniły się do nowelizacji norm frezów oraz budowy prototypu pierwszej w Polsce frezarki z bezstopniowym napędem, a następnie produkcji frezarki FWD-32B w Jarocińskiej Fabryce Obrabiarek.
Zagadnienia dynamiki frezowania były podstawą badań dynamiki obróbki skrawaniem realizowanych do dziś przez Zespół wychowanków Profesora Olszaka. Zespół ten kontynuuje także badania nad technologią gwintów, a w szczególności plastyczną obróbką gwintów na obrabiarkach skrawających. Opracowane metody, urządzenia badawcze i pomiarowe zostały wdrożone w ponad 50 zakładach przemysłowych w kraju.
Profesor W. Olszak wypromował 7 doktorów nauk technicznych, trzech z nich uzyskało stopnie doktora habilitowanego.
Profesor W. Olszak w latach 1971-79 był członkiem Komitetu Budowy Maszyn Polskiej Akademii Nauk, członkiem Zespołu Dydaktycznego „Mechanika” w Ministerstwie Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki; pracował nad reformą programów nauczania na wydziałach mechanicznych wyższych uczelni technicznych w Polsce.
Profesor Wiesław Olszak współpracuje z wieloma ośrodkami akademickimi m.in. z Politechniką Poznańską, Politechniką Gdańską, Politechniką Koszalińską, Politechniką Wrocławską, Politechniką Częstochowską, Politechniką Krakowską i Politechniką Świętokrzyską.
Opublikowany dorobek Profesora Olszaka obejmuje 104 pozycje, m.in. podręcznik akademicki „Obróbka Skrawaniem” , 5 skryptów, 12 innych publikacji. Profesor jest autorem lub współautorem 22 patentów (w tym 2 zagranicznych).
Za swą działalność Profesor Olszak otrzymał wiele nagród i odznaczeń państwowych, resortowych i regionalnych m.in. Krzyże Orderu Odrodzenia Polski: Kawalerski (1972), Oficerski (1986), Komandorski (1991); Złoty (1966) i Srebrny Krzyż Zasługi (1956), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1974); Medal „Za Zasługi dla Rozwoju Nauki na Pomorzu Zachodnim” (1971), Krzyż Partyzancki (1982), Krzyż Armii Krajowej (1985), Medal „Za Zasługi dla Politechniki Szczecińskiej (1986), Złotą Honorową Odznakę SIMP (1988); Złotą Odznakę Zasłużonego Pracownika Jarocińskiej Fabryki Obrabiarek (1985).
Nadanie Profesorowi Wiesławowi Olszakowi godności i tytułu doktora honoris causa Politechniki Świętokrzyskiej jest wyrazem uznania Jego pozycji w nauce polskiej, a także uhonorowania wieloletniej, owocnej współpracy z Uczelnią.
laudacja wygłoszona przez dr. hab. inż. Edwarda Miko, prof. PŚk
